فصلنامه علوم روانشناختی
پیاپی 34 (تابستان 1389)

پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های سنجشی پرسشنامه خودکارآمدپنداری تحصیلی دانشجویان (CASES) (اون و فرانمن، 1988) اجرا شد. 320 دانشجو دانشگاه تربیت معلم تهران (18 زن، 132 مرد) که با روش نمونه گیری خوشه ایچند مرحله ای انتخاب شده بودند به پرسشنامه های خودکارآمدپنداری تحصیلی دانشجویان اون و فرانمن (1988) و فشارزاهای دانشجویی پولادی ری شهری (1374) پاسخ دادند. در این پژوهش، به منظور بررسی روایی سازه و پایایی پرسشنامه مزبور از تحلیل عامل اکتشافی و تاییدی، ضریب همبستگی گشتاوری پیرسون و ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی، نشان داد که سوال های پرسشنامه خودکارآمدپنداری تحصیلی دانشجویان بر حول یک عامل قرار دارند. ضریب هبستگی خودکارآمدپنداری تحصیلی و فشارزاهای دانشجویی، 74/0- بود (001/0p<). نتایج تحلیل عامل تاییدی پرسشنامه خودکارآمدپنداری تحصیلی دانشجویان نشان دهنده برازش قابل قبول الگوی اندازه-گیری با داده ها است. همچنین ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه مزبور 91/0 بود. بنابر نتایج به دست آمده، پرسشنامه خودکارآمدپنداری تحصیلی دانشجویان (CASES) (اون و فرانمن، 1988) از پایایی و روایی مناسبی برخوردار است و برای سنجش خودکارآمدپنداری تحصیلی دانشجویان ایرانی مناسب است.

هدف این پژوهش بررسی ویژگی های سنجشی در «کوتاه پرسشنامه خودسنجی هوش معنوی» بود. بدین منظور، نمونه ای 580 نفری (شامل 365 زن، 212 مرد) به شیوه نمونه گیری در دسترس، در این پژوهش شرکت کردند. روش های تحلیل عاملی اکتشافی، و روایی همگرا و سازه بکار رفت. شرکت کنندگان به سه پرسشنامه «مقیاس خودارزیابی معنویت»، «آزمون جهت گیری مذهبی با تکیه بر اسلام»، و فرم 24 گویه ای«پرسشنامه خودسنجی هوش معنوی» پاسخ دادند. پس از حذف یک گویه، تحلیل عامل اکتشافی با چرخش متعامد نشان داد که پرسشنامه از چهار عامل تفکر انتقادی وجودی، تولید معنای شخصی، آگاهی متعالی، بسط حالت هشیاری اشباع شده است. پایایی 23 گویه باقیمانده برابر با 88/0 به دست آمد. همبستگی هوش معنوی با آزمون جهت گیری مذهبی (35/0r = ، 01/0p<) و مقیاس خودارزیابی معنویت (45/0r= ،01/0p<) روایی همگرا، و مقایسه دانشجویان و طلاب، اعتبار سازه آن را تایید کرد. بنابراین پرسشنامه خودسنجی هوش معنوی قابلیت اجرا برای سنجش هوش معنوی در جامعه ایرانی را دارد.

هدف از مطالعه حاضر مقایسه نقاشی کودکان 3 تا 7 ساله مضطرب و نامضطرب بود. جامعه مورد نظر تمام کودکان گروه سنی مذکور در یزد را شامل می شد که از بین آن ها 100 آزمودنی به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شد. ابزار پژوهش نقاشی با موضوع آزاد بود و هر کودک باید مطابق با میلش به ترسیم اشکال مختلف در رنگ های دلخواه می پرداخت. پس از آن نقاشی ها با توجه به ویژگی های آنها مورد بررسی و تفسیر قرار گرفتند و در جایی که آدمک و درخت، مشخصه نقاشی بودند از تفاسیر مربوط به آن ها استفاده شد. نقاشی ها توسط یک متخصص آموزش دیده تحلیل گردیدند. نتایج پژوهش نشان داد که نقاشی کودک ضمن آنکه می تواند کودکان مضطرب را از کودکان غیرمضطرب جدا کند، می تواند سایر احساسات نظیر ترس ها، امیال و آرزوها را مشخص کند. همچنین نشان داده شد که کودکان مضطرب و مستعد اضطراب با والدین خود مشکل دارند که نوع برخورد آنان با کودک در قالب عناصر نمادین نقاشی(مثل خورشید، خانه و اقیانوس) به کرات مشاهده شد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های سنجشی (پایایی و روایی) پرسشنامه نستوهی سلامت (2001) صورت گرفته است. حجم نمونه پژوهشی شامل 370 نفرمرکب از سه گروه نمونه مستقل دانشجویان (118نفر)، مردم عادی (150 نفر) و بیماران مزمن مبتلا به بیماری های سرطان، دیابت، قلبی عروقی وآرتریت (102 نفر) بود که به شیوه در دسترس انتخاب شدند. هماهنگی درونی سوالات با استفاد از ضریب آلفای کرونباخ برای زیرمقیاس های آن در دامنه 71/0 تا 82/0 و در کل نمونه ای پژوهش 85/0 به دست آمد. ضریب بازآزمایی که در فاصله زمانی دو هفته به دست آمده در زیرمقیاس های آن بین 74/0 تا 91/0 و در کل نمونه ای پژوهش 91/0 بود. به منظور تعیین روایی پرسشنامه از روش تحلیل عاملی استفاده شد. نتایج حاصل نشان می دهد پرسشنامه 4 عامل اصلی اشباع شده است. این عوامل عبارتند از: ارزش سلامت، پایگاه مهارگری درونی سلامت، پایگاه مهارگری بیرونی سلامت و شایستگی سلامت ادراک شده.

هدف پژوهش حاضر بررسی علت شناختی عقب ماندگی ذهنی براساس ویژگی های زیستی- روانی والدین کودکان داون و بهنجار شهرستان های مشهد و ساری بود. در این پژوهش 230 والد دارای کودک داون از طریق روش نمونه گیری در دسترس و 384 والد دارای کودک بهنجار از طریق نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه ویژگی های زیستی- روانی والدین استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد که: 1. بین ویژگی های زیستی والدین کودکان داون و بهنجار تفاوت وجود دارد.
2. بین ویژگی های روانی والدین کودکان داون و بهنجار تفاوت وجود دارد. 3. سن مادر در هنگام بارداری، خواسته بودن بارداری، بیماری های مادر، تحصیلات، ترتیب تولد، مصرف دخانیات و آشنایی والدین با عقب ماندگی ذهنی می تواند پیش بینی کننده مناسبی برای عقب ماندگی ذهنی باشد.

هدف از این پژوهش بررسی رابطه ویژگی های شخصیتی و شیوه های حل مساله در دو گروه از دانشجویان دختر با حجاب کامل و ناقص است. بدین منظور 150 نفر از دانشجویان دختر در دو گروه با حجاب کامل و ناقص (75 نفر در هر گروه) از بین کلیه دانشجویان دختر دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه گیلان از طریق روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده اند. در این مطالعه به منظور ارزیابی ویژگی های شخصیتی افراد مورد مطالعه از پرسشنامه شخصیت NEO- PI-R (مک کری و کاستا، 1985) و برای ارزیابی شیوه های حل مساله از مقیاس کسیدی و لانگ (1996) استفاده شده است. در پایان نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داده است که تفاوت دو گروه مورد مطالعه از لحاظ ویژگی های شخصیتی در عامل های انعطافپذیری و مقبولیت و از لحاظ شیوه های حل مساله در عامل های درماندگی، خلاقیت و رویآورد معنادار میباشد. همچنین نتایج تحلیل همبستگی بین ویژگی های شخصیتی و حل مساله بیانگر ارتباط معنادار بین برخی از عاملهای این دو متغیر در هر دو گروه از دانشجویان میباشد.

هدف از اجرای این پژوهش، بررسی رابطه سبک های یادگیری چهار وجهی کلب (همگرا، واگرا، جذب کننده و انطباق یابنده) و پیشرفت تحصیلی دانشجویان مجموعه پردیس دانشگاه مازندران بود. آزمودنی ها شامل 230 نفر از دانشجویان دانشگاه مازندران بود که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. روش تحقیق از نوع همبستگی و همخوانی و نوع تحقیق کاربردی می باشد، برای جمع آوری داده های مربوط به سبک های یادگیری از پرسشنامه سبک یادگیری کلب (LSI) استفاده شد، جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش آماری تحلیل واریانس و کای دو استفاده شد. برآیند این پژوهش رابطه مثبت بین سبک های یادگیری کلب و پیشرفت تحصیلی دانشجویان را نشان می دهد. هم چنین بین سبک های یادگیری دانشجویان دانشگاه مازندران تفاوت معنی داری وجود داشته، ولی بین سبک های یادگیری دانشجویان پسر و دختر دانشگاه مازندران تفاوتی مشاهده نشده است.